Beste lezers,
3 januari 2010. Gisteren is Frits verhuisd van Ezelstal de Edelingen in Zelhem naar zorgboerderij Zuz en Zo in Lierderholthuis. In de nacht van zondag op maandag heeft het gesneeuwd en de ANWB meldde meer dan 500 km files op de Nederlandse wegen. Toch gingen we. Wandelaar Jaap, die gewend is met een caravan in wintersportlanden te reizen en die Frits zou gaan vervoeren in een trailer achter zijn auto met auto zei: ”we laten ons niet bang maken door een beetje sneeuw”‘.
Dus haalde Jaap eerst mij op bij mijn huis, daarna haalden we de trailer op. Die had te zachte banden, maar een benzinestation had lucht om in de banden te doen. Toen op weg naar Zelhem. Frits ging met een beetje tegenstribbelen toch snel de trailer in. Ik weet niet wat er in zo’n ezelkop omgaat, maar hij moet dat maar zomaar accepteren om verplaatst te worden. Onderweg was hij heel rustig.
Op zijn nieuwe plek kreeg Frits een apart hokje in de stal. Met een tussenschot is zijn hok verbonden met het hok van de andere vier ezels, zodat ze eerst een tijdje aan elkaar kunnen wennen. Mooi om te zien hoe alle mensen van de zorgboerderij Frits kwamen welkom heten en bewonderen. En grappig om te zien hoe de andere ezels met hun kop over de afscheiding heen hingen om contact te krijgen met Frits. Met hun koppen tegen elkaar gaan ze kennismaken. Als het goed gaat, dan kan over een tijdje het tussenschot eruit en hebben 5 ezels samen een fijn hok binnen. Ze kunnen zelf kiezen wanneer ze naar buiten lopen als de deur openstaat.
Ezels zijn kuddedieren en ze hebben altijd een kuddeleider. In Zelhem was dat een witte ezelin: Isolde en op zijn nieuwe plek is ook een witte ezelin de kuddeleidster: Janneke. Zowel Isolde als Janneke zijn qua postuur kleiner dan hun mannelijke kuddenoten, maar toch leiden ze de club. Ezel Hannus is de belangrijkste mannelijke ezel op de zorgboerderij en het is vooral spannend hoe hij en Frits op elkaar gaan reageren. Op zijn oude adres werd Frits niet geaccepteerd door de grote kudde van 31 ezels. Hij werd getrapt en had steeds zijn staart tussen zijn benen. Ik verwacht dat ie het in een kleine kudde beter naar zijn zin krijgt, want daar is meer rust, zodat hij gezonder en dikker wordt. Overigens is het normaal dat ezels naar elkaar trappen om de orde te bepalen. Dat Frits niet terugtrapte gaf aan dat ie niet goed in zijn vel zat. Vanaf het moment dat ik met hem ben gaan wandelen, werd ie wel assertiever.
Voor mij is het heerlijk dat ik nu mijn ezel dichterbij huis heb, dan kan ik wat vaker gaan lopen.
Tot een volgende keer, Margo
Beste lezers,
Maart 2010. Inmiddels woont Frits alweer twee maanden op zijn nieuwe adres. En het gaat goed met hem. Hij wordt een vrolijke ezel. De eerste maand heeft hij apart gestaan en moest nog niet zoveel hebben van zijn vier nieuwe vrienden. Ze konden elkaar wel voortdurend zien en in de gaten houden, want hun binnenhokken waren naast elkaar. Met hun koppen over de rand van het tussenschot konden ze elkaar leren kennen. Alleen ezelin Janneke moest wat meer geduld hebben, zij is te klein om met haar kop over de rand te komen, maar oh zo nieuwsgierig….
De dierenarts die toch op de zorgboerderij was voor andere dieren, heeft nog even naar Frits gekeken, toen hij er net woonde. Een heftige en treurige constatering: Frits had kale plekken op zijn rug, billen en in zijn hals. Volgens de dierenarts was dat het gevolg van systematische ondervoeding. Doordat ie niet in de kudde paste op zijn oude plek, is hij niet genoeg aan zijn trekken gekomen tijdens het eten. De andere ezels waren hem voor, of pakten zijn eten af. Als je er niet op tijd bij bent in zo’n situatie, dan redt de ezel het niet. Het is een harde strijd in zo’n grote kudde.
Nu, na twee maanden op zijn nieuwe adres, eet hij dus nog steeds apart, zodat ie het vertrouwen krijgt dat er genoeg eten is voor hem en zodat ie aankomt in kilo’s. Pas als zijn ruggegraat wat meer vet krijgt, ga ik weer met een pakzadel lopen. Als hij niet aan het eten is, staat ie nu tussen zijn maatjes-ezels en dat gaat heel goed. Een maand geleden hebben we de deuren opengezet en gingen de ezels als vanzelf in elkaars hokken en bij elkaar in de wei. Frits staat soms nog wel een beetje apart, maar is ook goede vriend geworden van vooral ezelin Jip.
De eerste maand lukte me het niet om hem aan het lopen te krijgen. Het was ook nog steeds glad op de weg en koud buiten. Toch bleef ik het wandelen steeds proberen, want ik vond het belangrijk dat ik een goede band opbouw met Frits. Soms liepen we een uurtje, soms maar 10 minuten en soms kreeg ik hem niet eens de stal uit. Dwang toepassen of een zweep gebruiken wilde ik niet meer, dus dat deed ik dan ook niet. Werken met de zweep heb ik totaal afgeschaft en ik schaam me diep dat ik Frits ermee heb moeten behandelen omdat ik dacht dat het de enige weg was om hem aan het lopen te krijgen.
Nu het wat mooier weer begint te worden heeft Frits weer veel zin in lopen en gaat ie als een makke ezel met me mee. Heel leuk is het om bruggetjes met hem te oefenen. Ik neem dan een lang touw van 12 meter mee, met twee klikhaken aan de uiteinde. Als ie dan achteruit wil lopen vlak voor de brug, omdat ie er niet over durft, bind ik hem met het lange touw aan de brug vast. Teruguitlopen kan dan niet meer. Met brokjes lok ik hem dan richting de brug en later erop. Als ie vlakbij mij is, haal ik het touw in en bind het verderop aan de brug vast. Zo gaat hij er uiteindelijk overheen, meestal binnen een kwartier. Alleen het bruggetje met open zijkanten en plankjes, waardoorheen je het water kunt zien, vindt Frits nog maar niks. Met geduld en volharding moet die ook gaan lukken. En nu weet ik, dat als ik het touw en ezelmuesli bij me heb, ik in principe elke brug met hem over kan gaan.
Maar de grote tocht naar en dwars door Frankrijk stel ik een jaar uit. Het gaat nu heel goed met Frits, maar ik voel dat 1600 km deze zomer voor hem nog te veel gevraagd is. Mijn plan is nu om in juli twee of drie weken door Nederland te gaan lopen. Ook heel leuk. Want elke dag lopen met hem is lol hebben, nu Frits weer lekker loopt en leuke ontmoetingen met mensen.
tot de volgende keer, Margo
Hallo allemaal,
April 2010. Mijn broer en zijn gezin kwamen eind april op een mooie dag op bezoek om kennis te maken met hun nieuwe familielid Frits.
Helaas konden de kinderen niet ezeltje rijden. Frits moest gewassen worden met een speciale shampoo van de dierenarts want hij had een huidinfectie. Ezels houden niet van water, maar hij doorstond het goed. We liepen na het wassen een stuk met hem om zijn haar sneller te laten drogen in de zon.
Beste mensen,
Mei 2010. Hoe transformeer je een zieke en uitgestootte ezel tot eentje die een tocht naar de Middellandse zee gaat ondernemen? Dat is het proces waar ik ingestapt ben met Frits. Of blijft het bij dromen….?
Eindeloos geduld moet ik met hem hebben. Hij wandelt graag mee met mij als ie zich goed voelt, maar verder dan 12 km met een klein beetje bepakking redt ie niet. Mijn grote tocht naar de Middellandse Zee is allang begonnen, maar misschien ligt die Middellandse Zee heel ergens anders dan ik denk en komen we heel ergens anders uit. Dat laat ik open. Eerst moet Frits genezen van zijn kwalen.
Tot nu toe gaat het heel erg wisselend met hem. In het begin op zijn nieuwe adres knapte Frits erg op. Toen kreeg ie allemaal kwaaltjes: diarree, een ontsteking aan zijn hoef, steeds meer kale plekken op zijn huid en ook een ontsteking aan zijn huid. Toen weer diarree, met raar gedrag erbij zoals veel neiging tot bijten als je zijn snuit wil aaien en zand eten. Op dit moment is gaat het weer wat beter.
Een vrouw die veel verstand heeft van paarden was toevallig op de zorgboerderij van de week. Zij had een zeer wijs advies: Frits is eigenlijk een dominante mannetjes-ezel. En als wij hem als zielig en ziek benaderen of bang voor hem zijn, omdat hij best groot is (schofthoogte 1.15 m) dan kan hij die dominante man niet zijn, want dan moet ie over ons waken. Dat vraagt dat ik als zijn baasje, en als vrouw, krachtig moet zijn bij hem in de buurt. Opvallend was dat meteen toen ik me dit realiseerde Frits binnen een uur helderder uit zijn ogen keek en zijn vacht meer ging glanzen na een stevige borstelbeurt. Ik blijf hopen dat het gaat lukken dat Frits weer een grote krachtige vent wordt, die zijn plek inneemt.
Vandaag liep hij weer beter mee. Hij ging zelfs rollen op een stuk zandpad. Ezels rollen graag om parasieten uit hun haren te kunnen verwijderen en ook uit plezier. Op de boerderij staat hij nu op een stuk stoep om te voorkomen dat hij zand eet. Want van zand eten krijgt hij diarree. Dus hij mist dat rollen erg. Mooi om te zien dat hij nu onderweg en in mijn bijzijn ging rollen. Een teken dat hij zich op zijn gemak voelt.
De Ezelsoos, Lieve lezers,
28 juli 2010. Gisteren is Frits verhuisd naar de Ezelsocieteit, zie www.ezelsocieteit.nl.. Dat is een opvangadres in Zeist voor bejaarde, verwaarloosde en zieke ezels. Op de zorgboerderij waar Frits woonde vonden ze het verzorgen van een zieke ezel te veel, dus hij moest daar vertrekken. Ik vind het nogal heftig: Frits is vier jaar oud en nu woont ie al op zijn vierde adres. Ik wilde graag met hem gaan reizen en van plek naar plek lopen, maar dit was toch niet echt mijn bedoeling.
De holistisch dierenarts heeft Frits vorige week helemaal bekeken en doorgemeten met een Lechner-antenne. Ze constateerde blindedarmontsteking, te veel parasieten en schimmels in zijn darmen en een niet goed functionerende lever. De blindedarm van een ezel is in verhouding veel groter dan bij een mens, en heeft als functie het weghalen van zand dat meegekomen is door te grazen. Bij een ezel kan die blindedarm daarom niet verwijderd worden, maar de ontsteking moet met medicijnen genezen. Goed dat zo’n arts er is voor zieke dieren!
Met een goede verzorging, de juiste medicijnen en veel geduld kan hij opknappen. En daar is de ezelsoos een goede plek voor. Er woont daar een allegaartje van allemaal ezels, elk met hun eigen verhaal. De kleinste is 70 cm hoog, de grootste meer dan het dubbele. Er werken vele vrijwilligers, die allemaal minstens een dagdeel per week liefdevol al deze ezels verzorgen. Zolang Frits ziek is en hier woont ben ik ook een van de vrijwilligers en kom ik elke week een dag helpen.
Frits heeft de verhuizing goed doorstaan, na de reis met de trailer had ie, zo mager als hij is, zelfs nog energie voor een verkennende wandeling in de omgeving. Een tijdje geleden dacht ik dat al mijn loopplannen in duigen vielen. Nu begin ik weer hoop te krijgen dat Frits beter wordt. Mijn wens is nu dat ik over een tijdje lopend met Frits weer bij de ezelsoos vertrek met alle bepakking op zijn rug, op weg voor een mooie tocht.
Beste lezers,
25 november 2010. Bij de Ezelsocieteit is Frits enorm opgeknapt. Hij heeft zijn blindedarmontsteking overwonnen en heeft heel goed gereageerd op de homeopatische medicijnen. Het is een heel ander beest geworden. De dierenarts had niet verwacht dat hij zo snel beter zou zijn. Hij ziet er veel beter uit, goed in zijn vacht, vol energie. Net na aankomst bij de ezelsoos woog hij 172 kg. Drie weken geleden 194 kg! Van uitstoten worden door andere ezels is helemaal geen sprake meer. Hij is weer klaar voor een nieuw avontuur.
Gisteren hebben we Frits weer terug naar Overijssel verhuisd. Hij woont nu bij 9 andere ezels, een paard en een pony, 6 honden, 1 kat en 3 mensen in Ommen. De eigenaar van deze woonplek is Harm, die een heel groot ezelliefhebber is. De verhuizing ging met een super-trailer met daarin een infrarood-installatie voor zieke paarden of ezels, die Harm gebouwd heeft, maar Frits had die installatie niet nodig.
Frits is goed ontvangen door de ezels Lucas, Frank, Rosa, Hendrik, Bente, Lies, Lizzy en pony Tommie en een paard, en twee ezels met namen die ik niet meer weet. Hij laat zien dat ie niets minder is dan een paard!
Vanaf nu kan ik weer langzaam de loopafstanden met hem gaan vergroten en de kilo’s bepakking opvoeren. Flink spieren kweken! Ommen is een geweldig mooie omgeving voor prachtige tochten, ook meerdaagse. Dus ik kan weer van start!